Audiometria tonalna – co to za badanie?
Problemy ze słuchem są coraz powszechniejsze – nie tylko wśród seniorów, ale także wśród osób w średnim wieku, a nawet młodszych. Pierwszym krokiem w diagnostyce niedosłuchu jest zazwyczaj badanie audiometryczne, a konkretnie – audiometria tonalna. To podstawowa, a zarazem bardzo precyzyjna metoda oceny słuchu, dzięki której możliwe jest określenie rodzaju i stopnia niedosłuchu. Choć wielu pacjentów trafia na to badanie po raz pierwszy dopiero po zauważeniu wyraźnych problemów z rozumieniem mowy, warto wiedzieć, że audiometrię tonalną można wykonać profilaktycznie – i nie należy się jej obawiać. Czym dokładnie jest audiometria tonalna? Sprawdź i dowiedz się więcej!
Sprawdź również: Badania słuchu – jakie są metody i rodzaje badań słuchu?
Audiometria tonalna – co to jest?
Audiometria tonalna to podstawowe badanie słuchu, które polega na ocenie progu słyszenia dźwięków o różnych częstotliwościach i natężeniu. Przeprowadzane jest z użyciem specjalistycznego sprzętu diagnostycznego – audiometru – oraz słuchawek przewodnictwa powietrznego i kostnego. Badanie to pozwala określić, jaki jest najcichszy dźwięk, który badana osoba jest w stanie usłyszeć przy danej częstotliwości.
Audiometria tonalna pozwala na ocenę zarówno przewodnictwa powietrznego (dźwięki docierające do ucha przez przewód słuchowy), jak i kostnego (dźwięki przekazywane bezpośrednio przez kości czaszki do ucha wewnętrznego).
Dzięki temu badanie umożliwia rozróżnienie rodzaju niedosłuchu – czy mamy do czynienia z niedosłuchem przewodzeniowym, odbiorczym czy mieszanym.
Jakie są wskazania do wykonania audiometrii tonalnej?
Audiometria tonalna jest badaniem nieinwazyjnym i bezbolesnym, dlatego można je przeprowadzać u pacjentów w każdym wieku. Najczęściej wykonuje się je w przypadku:
– podejrzenia niedosłuchu (np. trudności w rozumieniu mowy, proszenie o powtórzenie wypowiedzi),
– szumów usznych,
– zawrotów głowy o niejasnej przyczynie,
– monitorowania postępów leczenia niedosłuchu,
– oceny skuteczności aparatów słuchowych,
– badań profilaktycznych, szczególnie u osób pracujących w hałasie lub po 50. roku życia.
Warto dodać, że audiometria tonalna może być również częścią obowiązkowych badań medycyny pracy w przypadku niektórych zawodów.
Przeczytaj: Jak poprawić słuch?
Audiometria tonalna – jak wygląda badanie?
Badanie rozpoczyna się od wywiadu z pacjentem, podczas którego specjalista zapyta o objawy, historię problemów ze słuchem oraz ewentualne schorzenia towarzyszące. Następnie pacjent zostaje zaproszony do specjalnie wyciszonego pomieszczenia, gdzie zakłada słuchawki.
Podczas audiometrii tonalnej emitowane są dźwięki o różnej częstotliwości i natężeniu – najpierw przez słuchawki przewodnictwa powietrznego, a później przy pomocy opaski z przetwornikiem przewodnictwa kostnego.
Zadaniem pacjenta jest sygnalizowanie momentu, w którym słyszy dźwięk – najczęściej przy pomocy przycisku lub podniesienia ręki.
Całe badanie trwa zazwyczaj od 15 do 30 minut, a jego wynik jest przedstawiany w formie graficznej – na tzw. audiogramie.
Sprawdź: Badania słuchu u dzieci – jakie wykonać?
Kto wykonuje badanie audiometrii tonalnej?
Audiometria tonalna wykonywana jest przez wykwalifikowanych specjalistów – protetyków słuchu, audiologów lub laryngologów – w specjalistycznych gabinetach otolaryngologicznych lub w placówkach protetyki słuchu. Do wykonania badania nie zawsze jest potrzebne skierowanie.
Co to jest audiogram?
Audiogram to wykres, który przedstawia próg słyszenia pacjenta dla różnych częstotliwości dźwięku – od niskich (np. 125 Hz) do bardzo wysokich (np. 8000 Hz). Na osi pionowej znajduje się natężenie dźwięku wyrażone w decybelach (dB HL), a na osi poziomej – częstotliwości.
Na audiogramie nanosi się dwie linie – jedną dla przewodnictwa powietrznego (czerwone kółka dla prawego ucha i niebieskie krzyżyki dla lewego) oraz drugą dla przewodnictwa kostnego. Analizując kształt i położenie tych krzywych, specjalista może określić, z jakim typem niedosłuchu ma do czynienia.
Jak wyglądają wyniki audiometrii tonalnej?
Wyniki audiometrii tonalnej są interpretowane przez specjalistę. Próg słyszenia w granicach 0–20 dB HL uznawany jest za normę. W zależności od wartości progów słyszenia, wyróżnia się kilka stopni niedosłuchu:
– lekki niedosłuch: 21–40 dB HL,
– umiarkowany: 41–55 dB HL,
– umiarkowanie ciężki: 56–70 dB HL,
– ciężki: 71–90 dB HL,
– głęboki: powyżej 90 dB HL.
Wynik badania słuchu pozwala dobrać odpowiednie rozwiązania, takie jak aparaty słuchowe czy dalsza diagnostyka i leczenie.
Ile kosztuje audiometria tonalna?
Cena audiometrii tonalnej może różnić się w zależności od regionu, rodzaju placówki oraz tego, czy badanie jest realizowane prywatnie czy w ramach NFZ. W placówkach publicznych badanie to jest bezpłatne dla pacjentów posiadających skierowanie od lekarza.
W przypadku placówek prywatnych ceny badania audiometrii tonalnej zazwyczaj mieszczą się w przedziale od 70 zł do 200 zł. W niektórych miejscach audiometria tonalna wykonywana jest bezpłatnie w ramach akcji profilaktycznych lub przy okazji dopasowywania aparatów słuchowych.
Warto zapytać także o możliwość skorzystania z badania w ramach pakietu diagnostycznego, który może obejmować dodatkowo np. tympanometrię czy audiometrię słowną.
Audiometria tonalna – co to za badanie?
Audiometria tonalna to jedno z najważniejszych i najbardziej podstawowych badań słuchu. Dzięki niej możliwe jest wczesne wykrycie problemów ze słyszeniem, określenie rodzaju niedosłuchu oraz dobranie odpowiedniego leczenia lub aparatu słuchowego.
Badanie jest całkowicie bezpieczne, szybkie i nieinwazyjne, dlatego nie warto go odkładać – zwłaszcza jeśli zauważamy u siebie lub bliskich trudności z rozumieniem mowy czy reagowaniem na dźwięki.
Regularna kontrola słuchu, w tym audiometria tonalna, to klucz do zachowania komfortu codziennego życia – zarówno dla osób starszych, jak i młodszych dorosłych. Jeśli więc zastanawiasz się, co to jest audiometria, lub masz zalecone badanie audiometrii tonalnej – możesz podejść do niego bez obaw. To pierwszy krok do lepszego słyszenia.
