Audiometria VRA

Co to za badanie?

Audiometria VRA, czyli audiometria obserwacyjna z wzmocnieniem wizualnym (Visual Reinforcement Audiometry), to jedna z najważniejszych metod diagnostycznych służących do oceny słuchu u małych dzieci – najczęściej między 6. miesiącem a 2.–3. rokiem życia. Jest to badanie stworzone z myślą o najmłodszych pacjentach, którzy nie są jeszcze w stanie aktywnie współpracować podczas klasycznych testów słuchu, takich jak audiometria tonalna.

Podczas audiometrii VRA wykorzystuje się naturalną reakcję dziecka na dźwięk – tzw. odruch orientacyjny, czyli odwracanie głowy w kierunku źródła dźwięku. W celu utrzymania uwagi dziecka oraz zachęcenia go do udziału w badaniu, reakcja na bodziec dźwiękowy jest wzmacniana atrakcyjnym bodźcem wizualnym – np. migającą zabawką, obrazkiem lub animacją na ekranie.

Jest to badanie bezpieczne, całkowicie bezbolesne i nieinwazyjne. Przeprowadzane w odpowiednio przygotowanym gabinecie, przypomina zabawę i nie wiąże się z żadnym dyskomfortem dla dziecka.

Kto przeprowadza badanie?

Audiometrię VRA wykonują wykwalifikowani specjaliści – najczęściej protetycy słuchu lub audiolodzy, którzy posiadają doświadczenie w pracy z małymi dziećmi. Czasami w badaniu uczestniczy również lekarz laryngolog dziecięcy. Kluczowe znaczenie ma umiejętność stworzenia przyjaznej atmosfery i nawiązania kontaktu z maluchem, co wpływa na wiarygodność uzyskanych wyników.

Badanie odbywa się zazwyczaj w specjalnie przygotowanej kabinie ciszy lub gabinecie wyposażonym w odpowiedni sprzęt audiometryczny – kolumny głośnikowe, zabawki wzmacniające reakcję oraz system komputerowy do rejestrowania odpowiedzi dziecka.

Videootoskopia – na czym polega badanie?

Na czym polega badanie?

Podczas audiometrii VRA dziecko siedzi z opiekunem na kolanach lub samodzielnie na krzesełku w środku pomieszczenia. Dźwięki o różnej częstotliwości i natężeniu są emitowane z głośników umieszczonych po lewej i prawej stronie dziecka. Gdy dziecko usłyszy dźwięk i odwróci głowę w jego kierunku, reakcja ta zostaje „nagrodzona” wizualnym bodźcem – np. kolorową animacją lub migającym światełkiem.

Zadaniem specjalisty jest zarejestrowanie, przy jakim natężeniu dźwięku dziecko reaguje. Dzięki temu można określić próg słyszenia w różnych częstotliwościach i z każdej strony – osobno dla ucha lewego i prawego. Jeżeli dziecko nie reaguje na dźwięk, oznacza to, że może nie słyszeć w danym zakresie.

Ważnym elementem badania jest jego powtarzalność i konsekwentne wzmacnianie reakcji dziecka – dlatego cały proces jest prowadzony w kontrolowanych warunkach, z odpowiednimi przerwami i obserwacją dziecka przez doświadczonego specjalistę.

Jak przygotować się do badania?

Choć audiometria VRA nie wymaga specjalnych przygotowań medycznych, warto zadbać o kilka prostych rzeczy, aby badanie przebiegło sprawnie i wiarygodnie:

Wybierz odpowiednią porę – najlepiej, gdy dziecko jest wypoczęte, po drzemce i najedzone.
Zabierz ulubioną zabawkę lub przytulankę, która pomoże maluchowi czuć się bezpiecznie.
Unikaj badania w trakcie infekcji – katar lub ból ucha mogą zafałszować wynik.
Zadbaj o spokojną atmosferę – dziecko nie powinno być zestresowane ani głodne

Czas trwania badania to zazwyczaj 20–30 minut. W razie potrzeby można je przerwać i kontynuować po krótkiej przerwie. Dla dzieci starszych lub bardziej ruchliwych można dostosować metodę do poziomu rozwoju – np. stosując audiometrię zabawową.

Kiedy należy przeprowadzić badanie VRA?

Wskazania do wykonania badania audiometrii VRA

Audiometria VRA jest rekomendowana w kilku konkretnych przypadkach. Przede wszystkim stosuje się ją u dzieci, które:

nie przeszły pomyślnie badania przesiewowego słuchu po urodzeniu,
miały częste infekcje uszu lub zapalenia ucha środkowego,
są obciążone rodzinnym ryzykiem niedosłuchu,
są wcześniakami lub przeszły trudny poród,
wykazują opóźnienia w rozwoju mowy lub reakcji na dźwięki.

Badanie może być również zalecane przez logopedę, pediatrę lub nauczyciela, jeśli zauważone zostaną niepokojące objawy – np. brak kontaktu wzrokowego, nie odpowiadanie na imię, trudności z nauką.

Dlaczego należy przeprowadzić badanie VRA?

Wczesne wykrycie problemów ze słuchem ma fundamentalne znaczenie dla dalszego rozwoju dziecka. Ubytki słuchu, nawet niewielkie, mogą prowadzić do opóźnień rozwoju mowy, trudności w nauce oraz problemów w relacjach społecznych. Dzięki badaniu VRA możliwe jest precyzyjne określenie, czy dziecko słyszy prawidłowo w poszczególnych częstotliwościach, a jeśli nie – rozpoczęcie odpowiedniego leczenia lub rehabilitacji słuchu

Badanie to pozwala na dobór odpowiedniego aparatu słuchowego lub zastosowanie terapii słuchowej jeszcze przed rozpoczęciem nauki w przedszkolu czy szkole. Im szybciej zostaną wdrożone działania, tym większe szanse na rozwój dziecka na równi z rówieśnikami.

Jak interpretować wyniki badania?

Jak wyglądają wyniki?

Wyniki audiometrii VRA są przedstawiane w postaci audiogramu, czyli wykresu pokazującego, jak dziecko reaguje na dźwięki o różnych częstotliwościach i natężeniu. Osobno analizuje się odpowiedzi dla każdego ucha. Na osi poziomej znajdują się częstotliwości (od 250 Hz do 8000 Hz), a na osi pionowej – natężenie dźwięku w decybelach (dB HL).

Audiogram pokazuje próg słyszenia – czyli najcichszy dźwięk, jaki dziecko zareagowało, co pozwala określić stopień ewentualnego niedosłuchu:

normy słuchu: 0–20 dB,
niedosłuch lekki: 21–40 dB,
umiarkowany: 41–70 dB,
znaczny: 71–90 dB,
głęboki: powyżej 90 dB.

O czym mówią wyniki?

Interpretacja wyników zależy od wielu czynników – wieku dziecka, współpracy podczas badania oraz dokładności pomiarów. Jeśli audiogram pokazuje prawidłowy próg słyszenia w obu uszach, nie ma podstaw do obaw. W przypadku wykrycia niedosłuchu, specjalista zaproponuje dalsze kroki: pogłębioną diagnostykę, wizytę u laryngologa lub dobór aparatu słuchowego.

Wyniki badania VRA stanowią także cenne źródło informacji dla logopedów, psychologów i nauczycieli pracujących z dzieckiem. Pozwalają lepiej zrozumieć jego zachowania i dostosować metody komunikacji oraz nauki.