Niedosłuch u dziecka – z czego może wynikać?

Prawidłowy rozwój dziecka w dużej mierze zależy od zdolności słyszenia. To dzięki dźwiękom maluchy uczą się mówić, nawiązują relacje z otoczeniem i poznają świat. Niestety, nie każde dziecko rodzi się ze zdrowym słuchem. Niedosłuch u dziecka może być wrodzony lub nabyty i często rozwija się niemal niezauważalnie. Dlatego tak ważna jest szybka reakcja – rozpoznanie objawów, trafna diagnoza oraz dobranie odpowiedniego wsparcia, w tym aparatu słuchowego. Przeczytaj i dowiedz się, z czego może wynikać niedosłuch u dziecka!

Sprawdź również: Badania słuchu u dzieci – jakie wykonać?
Dowiedz się więcej: Badania słuchu – jakie są metody i rodzaje badań słuchu?

Niedosłuch u dziecka – jakie są przyczyny?

Przyczyn niedosłuchu u dzieci może być wiele. Dzieli się je zazwyczaj na wrodzone (obecne już od urodzenia) oraz nabyte (rozwijające się z czasem, np. w wyniku choroby).

Do najczęstszych przyczyn niedosłuchu u dzieci zaliczamy:

– czynniki genetyczne – dziedziczne predyspozycje do niedosłuchu mogą występować nawet wtedy, gdy rodzice mają prawidłowy słuch,

– wady wrodzone ucha środkowego lub wewnętrznego,

– problemy w okresie prenatalnym – np. zakażenia wirusowe u matki (różyczka, cytomegalia), stosowanie leków ototoksycznych lub kontakt z toksynami,

– powikłania okołoporodowe – wcześniactwo, niedotlenienie, niska masa urodzeniowa, żółtaczka wymagająca fototerapii,

– przebyte infekcje – np. zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, odra, świnka,

– przewlekłe zapalenia ucha środkowego,

– urazy akustyczne – zbyt głośne dźwięki (np. hałas w otoczeniu) lub nagłe wyładowania dźwiękowe,

– czynniki środowiskowe – zanieczyszczenia, niewłaściwa higiena uszu, nadmierne stosowanie słuchawek dousznych.

Im szybciej wykryta zostanie przyczyna niedosłuchu, tym większe szanse na skuteczną pomoc i prawidłowy rozwój dziecka.

Przeczytaj: Jak poprawić słuch?

Objawy niedosłuchu u dzieci

W przypadku niemowląt i małych dzieci trudno samodzielnie ocenić, czy słyszą prawidłowo. Dlatego warto zwracać uwagę na pewne niepokojące sygnały:
– brak reakcji na głos rodzica, dźwięki otoczenia, dzwonki,
– opóźniony rozwój mowy, trudności w nauce nowych słów,
– mowa niezrozumiała, cicha, z dużą liczbą błędów artykulacyjnych,
– trudności z lokalizacją źródła dźwięku,
– częste pytanie: „co?”, „słucham?”, prośby o powtórzenie,
– izolowanie się, unikanie kontaktów z rówieśnikami,
– problemy z koncentracją, nadpobudliwość lub apatia.

U starszych dzieci może pojawić się także rozdrażnienie, niechęć do nauki, frustracja spowodowana problemami w komunikacji. Objawy te często mylone są z innymi zaburzeniami, dlatego warto wykonać badanie słuchu, gdy pojawiają się jakiekolwiek wątpliwości.

Sprawdź: Jaki aparat słuchowy wybrać?

Problemy ze słuchem u dzieci – kiedy aparat słuchowy?

Jeśli u dziecka stwierdzono niedosłuch przewlekły, lekarz specjalista – najczęściej protetyk słuchu we współpracy z audiologiem i laryngologiem – może zalecić zastosowanie aparatu słuchowego.

Decyzja ta zależy m.in. od:
– rodzaju i stopnia niedosłuchu (lekki, umiarkowany, znaczny, głęboki),
– wieku dziecka i jego ogólnego rozwoju,
– możliwości zastosowania terapii uzupełniającej (logopeda, integracja sensoryczna),
– dostępnych technologii i preferencji rodziny.

Dobrze dopasowany aparat słuchowy dla dziecka pozwala odzyskać dostęp do bodźców dźwiękowych, wspiera rozwój mowy oraz ułatwia codzienną komunikację – w domu, szkole i w kontaktach z rówieśnikami. Nowoczesne modele oferują m.in. bezprzewodowe połączenia z mikrofonami nauczyciela (systemy FM), eliminację szumów oraz możliwość zdalnej regulacji przez specjalistę.

Warto podkreślić, że samo noszenie aparatu to nie wszystko. Kluczowe znaczenie ma stałe wsparcie terapeutyczne, regularne kontrole ustawień aparatu i współpraca z zespołem specjalistów. Rodzice powinni być aktywnie zaangażowani w proces leczenia, a dziecko zachęcane do używania aparatu w różnych sytuacjach dnia codzienne.

Niedosłuch u dzieci to problem, który – jeśli zostanie zignorowany – może prowadzić do poważnych trudności w rozwoju mowy, nauce i relacjach społecznych. Na szczęście współczesna medycyna i protetyka słuchu pozwalają skutecznie diagnozować i wspierać dzieci z niedosłuchem.

Wczesna diagnoza, dopasowanie aparatu słuchowego i wsparcie specjalistów to klucz do tego, by dziecko mogło rozwijać się harmonijnie, czuć się pewnie i bez przeszkód uczestniczyć w życiu codziennym.

Jeśli podejrzewasz, że Twoje dziecko ma problemy ze słuchem – nie czekaj. Skonsultuj się z protetykiem słuchu i wykonaj odpowiednie badania słuchu dziecka.