
Protetyk słuchu – kim jest i czym się zajmuje?
Problemy ze słuchem mogą pojawić się w każdym wieku – u dzieci, dorosłych, seniorów. Gdy zaczynamy mieć trudności z rozumieniem mowy, słyszeniem wysokich tonów lub odczuwamy szumy uszne, naturalnym krokiem jest szukanie pomocy. I właśnie wtedy na naszej drodze pojawia się protetyk słuchu – specjalista, który odgrywa kluczową rolę w procesie diagnozy i poprawy słyszenia. Kim jest i czym dokładnie zajmuje się protetyk słuchu? Sprawdź teraz!
Sprawdź również: Jaki aparat słuchowy wybrać?
Kim jest protetyk słuchu?
Protetyk słuchu to specjalista zajmujący się diagnostyką ubytku słuchu oraz doborem, dopasowaniem i serwisowaniem aparatów słuchowych. Jego zadaniem jest pomoc pacjentowi w odzyskaniu komfortu słyszenia – na tyle, na ile pozwala jego indywidualna sytuacja zdrowotna.
Warto podkreślić, że protetyk słuchu nie jest lekarzem, ale pracuje w ścisłej współpracy z otolaryngologami, audiologami i foniatrami. Zwykle to właśnie protetyk jako pierwszy przeprowadza szczegółowe badania słuchu, a następnie – po konsultacji z lekarzem – zajmuje się doborem odpowiedniego aparatu słuchowego. Jego rola nie kończy się jednak na jednej wizycie – to specjalista, z którym pacjent często współpracuje przez wiele lat, regularnie kontrolując skuteczność protezowania i dopasowując parametry aparatu do zmieniających się potrzeb.
Jaki jest zakres obowiązków protetyka słuchu?
Przeprowadzanie audiometrycznych badań słuchu
Podstawą każdej wizyty u protetyka słuchu jest audiometria, czyli badanie mające na celu ocenę progu słyszenia pacjenta. W zależności od wieku i możliwości pacjenta wykonywane są różne testy – audiometria tonalna, audiometria słowna, audiometria impedancyjna lub specjalistyczne testy pediatryczne (np. VRA, BOA).
Na tej podstawie protetyk może precyzyjnie określić rodzaj i stopień ubytku słuchu. Ważne: protetyk nie diagnozuje przyczyny niedosłuchu – od tego jest lekarz. Jego zadaniem jest natomiast określenie, w jaki sposób najlepiej poprawić słyszenie pacjenta.
Dowiedz się więcej: Badania słuchu – jakie są metody i rodzaje badań słuchu?
Dobór odpowiedniego aparatu słuchowego
To jeden z kluczowych obszarów działalności protetyka słuchu. Na podstawie wyników badań oraz indywidualnych potrzeb pacjenta, specjalista dobiera odpowiedni aparat słuchowy – jego typ, moc, dopasowanie do ucha, sposób noszenia (zauszny, wewnątrzuszny, system otwarty). Bierze przy tym pod uwagę:
– rodzaj i stopień ubytku słuchu,
– wiek pacjenta,
– możliwości manualne i wzrokowe (ważne np. przy obsłudze małych baterii),
– styl życia (np. potrzeba lepszej jakości dźwięku przy rozmowach telefonicznych czy w hałasie),
– budżet oraz możliwość skorzystania z dofinansowania i refundacji aparatów słuchowych NFZ lub PFRON.
Po dobraniu aparatu protetyk przeprowadza dopasowanie – czyli ustawienie parametrów urządzenia (tzw. pierwsze dopasowanie). Często jest to proces rozłożony na kilka wizyt, by idealnie dostroić aparat do potrzeb pacjenta.
Więcej na: Jak wyregulować aparat słuchowy?
Pomoc przy problemach z aparatami słuchowymi
Protetyk słuchu to również osoba, do której pacjent zgłasza się z wszelkimi pytaniami czy problemami: gdy aparat nie działa prawidłowo, gdy pojawiają się zakłócenia, szumy, sprzężenia akustyczne, a także wtedy, gdy pojawiają się nowe potrzeby – np. konieczność używania dodatkowych akcesoriów (piloty, systemy FM, łączność Bluetooth).
Protetyk słuchu wykonuje również odczyty pamięci aparatu, analizuje dane o codziennym użytkowaniu, wykonuje konserwację i okresowe przeglądy sprzętu.
Kiedy należy udać się do protetyka słuchu?
Z wizytą u protetyka słuchu nie warto zwlekać. Oto najczęstsze sytuacje, kiedy warto umówić się na konsultację:
– pacjent zauważa, że gorzej słyszy – szczególnie w rozmowach w grupie, przy telewizorze, w hałasie,
– pojawiają się problemy ze zrozumieniem mowy, mimo że dźwięki są słyszalne,
– rodzina lub znajomi zwracają uwagę, że trzeba mówić głośniej,
– u dziecka obserwuje się opóźnienia w rozwoju mowy lub trudności w komunikacji,
– istnieje potrzeba doboru lub regulacji aparatu słuchowego,
– pacjent chce wykonać badanie kontrolne, np. co roku.
Warto pamiętać, że nawet osoby, które już korzystają z aparatów słuchowych, powinny regularnie odwiedzać protetyka – w celu korekty ustawień, sprawdzenia działania lub kontroli ubytku słuchu.
Dowiedz się więcej: Ubytek słuchu – co to takiego?
Kwalifikacje protetyka słuchu
Protetyka słuchu to zawód medyczny. W Polsce, aby zostać protetykiem, trzeba ukończyć odpowiednie studia – najczęściej są to szkoły policealne (dwuletnie) lub kierunki licencjackie na uczelniach medycznych. Istnieje także możliwość zdobycia tytułu technika protetyki słuchu.
Ważnym elementem kształcenia są praktyki w punktach protetyki słuchu – przyszli specjaliści uczą się obsługi urządzeń audiometrycznych, poznają typy aparatów słuchowych, uczą się dopasowania oraz kontaktu z pacjentem.
Dobry protetyk łączy kompetencje techniczne z empatią i cierpliwością – często bowiem pracuje z osobami starszymi, dziećmi i osobami z niepełnosprawnością.
Wielu protetyków stale podnosi swoje kwalifikacje – uczestniczy w szkoleniach, kursach i konferencjach branżowych, aby być na bieżąco z nowościami technologicznymi i metodami pracy.
Protetyk słuchu to osoba, która pomaga pacjentom z niedosłuchem odzyskać jakość życia. Jego zadaniem jest nie tylko przeprowadzenie badań słuchu, ale także dobór i dopasowanie odpowiedniego aparatu słuchowego, pomoc techniczna, edukacja pacjenta oraz długoterminowa opieka.
To zawód, który wymaga zarówno precyzji technicznej, jak i zrozumienia potrzeb drugiego człowieka. Dzięki pracy protetyków tysiące pacjentów – dzieci, dorośli i seniorzy – może na nowo cieszyć się dźwiękami codziennego życia, rozmawiać, słuchać muzyki, śmiać się z bliskimi i być obecnym w świecie, który do tej pory wydawał się przytłumiony.
Jeśli zauważasz u siebie lub kogoś bliskiego objawy niedosłuchu, nie zwlekaj. Wizyta u protetyka słuchu to pierwszy krok ku lepszemu słyszeniu – i lepszemu funkcjonowaniu na co dzień.